Sebzelerin Faydaları Nelerdir?

Sebzelerin Faydaları Nelerdir?

Sağlıklı ve dengeli beslenmede önemli rol oynayan sebzeler; büyüme, gelişme, kilo verme, kilo alma süreçlerinde ihtiyaç duyduğunuz besin öğelerini karşılamaya yardımcı olur. Sebzeler; %90-95 su, %3-7 karbonhidrat, %1-3 protein, %1’ den az yağ ve %1-2 mineral içerirler.

Botanikte, bitkilerin yaprak ve gövdelerine sebze denmektedir. Genellikle sebzeleri, yemek ve salata olarak tercih etmekteyiz. Vitamin ve mineral bakımından zengin olan sebzeler, bağışıklık sistemimizi destekler.

Folik asit, A vitaminin öncü maddesi olan beta karoten, B2, B6, K, C ve E vitaminleri, kalsiyum, demir, potasyum, magnezyum, posa (lif) ve diğer antioksidan özelliğe sahip besin öğelerinden zengindirler. Sebzelerin sodyum içeriği düşük, potasyum içeriği ise yüksektir. İçerisinde bulunan C vitamini diyetle alınan demirin vücutta kullanılabilirliğini arttırır.

Su içerikleri oldukça yüksek olduğu için kalori oranları da düşüktür. Örn; salatalık ve marul %96 oranında su içermektedir.

Yüksek lifli yapıları sayesinde bağırsakların çalışmasını destekler, kabızlık ve sindirim sorunlarının oluşumunu önlemeye yardımcıdır.

Bazı sebzelerde başlangıçta bulunan nişasta, olgunlaşma ilerledikçe kaybolurken, bazılarında olgunlaşma ile miktarı artmaktadır. Domatesler yeşil iken nişasta içerirler, olgunlaşma ile nişasta tamamen kaybolur. Bezelyeler ise kartlaştıkça nişasta oranı artar. Nişastadan en zengin sebze patatestir ve nişasta miktarı %12-21 arasında değişmektedir.

Sebzelerin faydaları;

• Büyüme ve gelişim sürecini destekler; vitamin, mineral ve lif desteği sağlarlar.
• Diş ve diş eti sağlığını destekler.
• Cilt, deri, göz sağlığını korumaya yardımcı olur.
• Sindirim sisteminin ve bağırsakların düzenli çalışmasına destek olur.
• Bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcıdırlar.
• Beyin sağlığını destekler, hafızayı güçlendirmeye çalışır.
• Kabızlığı gidermeye yardımcı olur, kilo verme sürecini destekler. 
• Obezite riskini düşürmeye destek olur.
• Kalp - damar sağlığını korumaya, riskleri düşürmeye yardımcı olur.
• Hücre yenilenmesini destekler, hücre ve doku onarımına yardımcı olur.
• Tokluk hissi sağlar, kilo kontrolüne destek olur.
• Anti aging etki gösterir
• Saç sağlığını destekler.
• Özellikle yeşil sebzeler karaciğer detoksuna yardımcı olmaktadır.

Sebzeler Nasıl Pişirilmelidir? Vitamin Kaybını Nasıl Önleriz?

• Sebzeler pişirilirken besin değerlerinin korunması çok önemlidir. Sebzeler doğru pişirildiğinde canlılığını korur, lezzetini ve faydalarını içeriğinde tutar.
• Sebze ve meyveleri kabuklarıyla ve çiğ tüketmek daha çok lif, vitamin, mineral alımı için önemlidir.
• Sebze yemeklerine ne kadar az su koyulursa, vitamin kaybı o kadar az olacaktır.
• Yemek hazırlama aşamasında; sebzeler önce ayıklamalı, bol su ile yıkamalı ve en son doğranmalıdır.
• Yeşil yapraklı sebzelerin su içeriği yüksek olduğu için su ilave etmeden de pişirilmelidir.
• B ve C vitaminleri ısı ile kolayca kayba uğradığı için kısa sürede pişirmek önemlidir.
• Sebzelerin haşlama suyu hiçbir şekilde dökülmemelidir.
• Doğal renk korumak için yeşil renklilere, asit ekleyip bekletilmez.
• Sebze pişerken sadece 1 kez kapak açılıp uçucu asitlerin sebzeye etkisi önlenir.
• Beyaz renkli sebzelerde, kesilince direk sıcak suya atılır, enzim aktivitesi önlenir.
• Kırmızı mor renklere sahip sebzeler pişerken biraz sirke eklenirse renk daha kırmızı ve canlı olur. İçine soda eklenmemelidir.

Sebzeler Nasıl Muhafaza Edilir?

• Sebzelerin bileşimi hasatla beraber değişmeye başlamaktadır. Geç hasat edilirse doku sertleşir ve kartlaşma olur. Sebzeler pişirilmeden önce hazırlık aşamasında, kabuk soyma, doğrama, yıkama v.s. gibi ön işlemlerde dahi önemli ağırlık kayıplarına uğramakta ve buna eşdeğer düzeyde besin öğeleri kayıpları ortaya çıkmaktadır. Sebzelerin faydalarından maksimum yararlanabilmek muhafaza etme yöntemlerine de dikkat edilmelidir.
• Yeşillikler nemli ortamı sever ancak ıslak kaldığında bozulmaya başlar. Yeşilliklerin yıkandıktan sonra kurutulup havlu beze ya da saklama kabı içerisine konularak buzdolabında muhafaza edilmesi gerekir.
• Soğan ve patateslerin aynı ortamda fakat birbirine temas etmeden, güneşe maruz kalmadan buzdolabı dışında, kuru ortamda saklanması gerekir.
• Limonların uzun süre dayanabilmesi için tezgâh üstünde açıkta değil buzdolabında bekletilmesi gerekir.
• Mantar için poşet yerine kese kağıdı/bal mumu kağıtlara sararak bekletebilirsiniz.
• Havuçları kağıt havluya sararak ya da hepsini soyup içi su dolu cam kavanozda uzun süre muhafaza edebilirsiniz.
• Nane, maydanoz, dereotu, fesleğen gibi küçük yeşillikleri kullanırken yıkayabilir; çiçek gibi içi su dolu bir bardakta ya da kağıt havluya sararak saklayabilirsiniz.